Może się okazać, że po uzyskaniu ostatecznego zezwolenia na usunięcie drzewa wnioskodawca nie może wykonać nasadzeń zastępczych w miejscu określonym przez organ lub nie jest w stanie posadzić drzew takiego gatunku, jaki został określony w decyzji. Co zrobić w takiej sytuacji?
Obowiązek wykonania nasadzeń zastępczych.
Jeżeli w zezwoleniu na usunięcie drzewa organ nałożył na wnioskodawcę obowiązek wykonania nasadzeń zastępczych, to zgodnie z art. 83d ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody w sentencji wydanej decyzji powinien określić:
1) miejsce nasadzeń,
2) liczbę drzew lub wielkość powierzchni krzewów,
3) minimalny obwód pni drzew na wysokości 100 cm lub minimalny wiek krzewów,
4) gatunek lub odmianę drzew lub krzewów,
5) termin wykonania nasadzeń,
6) termin złożenia informacji o wykonaniu nasadzeń.
Ustalenia zawarte w zezwoleniu na usunięcie drzewa są wiążące dla wnioskodawcy. W odrębnym postępowaniu administracyjnym organ będzie weryfikował, czy wnioskodawca wykonał nasadzenia zastępcze w sposób zgodny z uzyskanym zezwoleniem. Może się jednak okazać, że po uzyskaniu ostatecznego zezwolenia na usunięcie drzewa wnioskodawca nie może wykonać nasadzeń zastępczych w miejscu określonym przez organ lub nie jest w stanie posadzić drzew takiego gatunku, jaki został określony w decyzji. Po uzyskaniu zezwolenia wnioskodawca nierzadko dowiaduje się, że w miejscu wskazanym do wykonania nasadzeń zastępczych planowana jest realizacja inwestycji budowlanej. Często okazuje się również, że miejsce to nie nadaje się do wykonania nasadzeń zastępczych ze względu na podziemną infrastrukturę (np. kanalizacyjną, telekomunikacyjną itp.) bądź nadmierne zagęszczenie gruntu, (np. gruz zalegający pod powierzchnią gruntu). Zdarza się również, że istnieją problemy z zakupem sadzonek drzew danego gatunku o wymiarach obwodu pnia wskazanych w zezwoleniu. Co zrobić w takiej sytuacji?
Wniosek o zmianę zezwolenia na usunięcie drzewa.
Wnioskodawca posiada możliwość złożenia do właściwego organu, który wydał zezwolenie na usunięcie drzewa, wniosku o zmianę decyzji w zakresie miejsca wykonania nasadzeń zastępczych czy też gatunku drzew stanowiących nasadzenia zastępcze. Wniosek taki składa się w trybie art. 155 Kodeksu postępowania administracyjnego, zgodnie z którym decyzja ostateczna, na mocy której strona nabyła prawo, może być w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub zmieniona przez organ administracji publicznej, który ją wydał, jeżeli przepisy szczególne nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes społeczny lub słuszny interes strony; przepis art. 154 § 2 stosuje się odpowiednio. Żaden przepis szczególny nie sprzeciwia się zmianie ostatecznej decyzji w sprawie zezwolenia na usunięcie drzewa w zakresie miejsca wykonania nasadzeń zastępczych czy też gatunku drzew stanowiących nasadzenia zastępcze. Za wnioskowaną zmianą decyzji przemawia interes społeczny, albowiem w interesie społecznym leży umożliwienie wnioskodawcy wykonania nasadzeń zastępczych i zapewnienie udatności kompensacji przyrodniczej. Niewątpliwie również słuszny interes wnioskodawcy przemawia za wnioskowaną zmianą decyzji, albowiem zgodność wykonania nasadzeń zastępczych z treścią zezwolenia będzie podlegała weryfikacji w odrębnym postępowaniu administracyjnym. W tej sytuacji wnioskodawca nie powinien mieć problemów z uzyskaniem wnioskowanych zmian w zezwoleniu na usunięcie drzewa, o ile należycie uzasadni konieczność dokonania postulowanych zmian. Zaznaczyć w tym miejscu należy, że zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych stosowny wniosek w sprawie zmiany zezwolenia na usunięcie drzewa może zostać skutecznie złożony także po upływie wyznaczonego terminu wykonania nasadzeń zastępczych. Podkreśla się, że skoro upływ terminu na wykonanie nasadzeń zstępczych nie powoduje wygaśnięcia wynikającego z decyzji obowiązku dotyczącego wykonania tych nasadzeń, to nie ma przeszkód do zastosowania art. 155 Kodeksu postępowania administracyjnego i uwzględnienia wniosku, o ile organ stwierdzi, że spełnione zostały wymogi, od których w przepisie tym ustawodawca uzależnił możliwość zmiany. Nie można przyjąć, że upływ terminu do wykonania nasadzeń zastępczych definitywnie eliminuje możliwość zmiany decyzji administracyjnej w tym zakresie (por. np. wyrok WSA w Szczecinie z dnia 3 czerwca 2020 r., II SA/Sz 1175/19; wyrok WSA w Gliwicach z dnia 27 kwietnia 2023 r., II SA/Gl 78/23). Powyższe stanowisko sądów administracyjnych dotyczy również przypadków zmiany zezwolenia na usunięcie drzewa w zakresie miejsca wykonania nasadzeń zastępczych lub gatunku drzew stanowiących nasadzenia zastępcze.
